Зено бол эртний грекийн гүн ухаанч бөгөөд хэд хэдэн сонирхолтой хариулахад хэцүү асуултуудын талаар бодож үзсэн байна. Ингээд тэрээр хэд хэдэн ийм төрлийн парадоксуудыг гаргажээ. Түүний гаргасан хоёр парадоксыг сонирхож үзье
1. Архилес болон яст мэлхий
Архилес болон яст мэлхий газарт уралдах болжээ. Харин яст мэлхий эхэлж явж эхлэх ёстой байна. Энэ зайг нь 100м гээд жишээ болгон авч үзье. Хэрвээ уралдаанд оролцогчид бүгд тогтмол хурдтай гэж үзвэл тодорхой хугацааны дараа яс мэлхийний түрүүлж эхэлсэн 100м-г Архилес туулах болно.
Харин Архилесыг 100м туулах хугацаанд яст мэлхий мөн удаан ч гэсэн бүх хурдаараа явах бөгөөд жишээ болгон 10м явсан гэж үзье.
Энэхүү 10м-г Архилес туулахад мөн л тодорхой хугацаа хэрэгтэй болно. Гэсэн хэдий ч энэ 10м-г туулах хугацаанд яст мэлхий бас л тодорхой урттай газар явсан байх болно.
Энэ байдлаар үргэлжилсээр байвал Архилес яст мэлхийг хэзээ ч гүйцэж чадахгүй байх нь.
2. Хоёрт хуваах парадокс
Энэ нь Зеногийн бас нэгэн алдартай парадоксуудын нэг бөгөөд энэ нь нэг талаараа эхнийхтэй төстэй юм. Хэрвээ А цэгээс Б цэг хүртэл 1км гэж үзвэл 1км/ц хурдтай алхах хүн A-гаас Б хүртэл нэг цаг явах болно. Харин A-гаас Б хүртэлх замыг талд очиход тухайн хүн тодорхой цаг үрэх хэрэгтэй болно. Бүх замыг хоёрт хуваасны хагасыг бас нэгэн тодорхой хугацаанд туулах хэрэгтэй болно.
Ингэж туулах замыг хоёрт хувааж тооцож үзвэл нийт туулах хугацаанд хуваасан хэсэг бүрийн нийлбэр болох болно. Харин ийм байдлаар замыг хязгааргүй хувааж болох учраас А цэгээс Б цэг хүртэл алхаж байгаа хүн энэ замыг туулахын тулд хязгааргүй их хугацаа хэрэгтэй болох нь. Тэгэхээр энэ парадоксоор бол хөдөлгөөн нь хий хоосон зүйл болж таарах нь.
Доорх бичлэгээс хоёрдахь парадоксын талаар үзээрэй.
Эх сурвалж: wikipedia.org, ed.ted.com
0 comments:
Post a Comment